0470/087333 of 070/087334 info@cosmedics.be
Zomerkwaaltjes : zonnebrand

Zomerkwaaltjes : zonnebrand

DOSSIER ZOMERKWAALTJES DEEL 4

DOSSIER ZOMERKWAALTJES

ZONNEBRAND

UVA- en UVB-stralen van de zon beschadigen het huidoppervlak en brengen daar onomkeerbare schade toe. Op  langere termijn kan dit leiden tot snellere veroudering van de huid en tot goed- of kwaadaardige huidafwijkingen.

De huid van baby’s en jonge kinderen is zeer gevoelig en verbrandt snel. Verbranding van de huid in de kindertijd kan zelfs op latere leeftijd nog tot huidkanker leiden. Daarom is het belangrijk u (en uw gezin) steeds goed te beschermen tegen de zon.

Symptomen/voorkomen/behandeling

Symptomen

  • Een lichte verbranding : rode, pijnlijke huid
  • Een ernstige verbranding: rode, pijnlijke huid met vochtblaasjes en/of een misselijk gevoel

Voorkomen

  • Vermijd te fel zonlicht (tussen 11u00 en 15u00 schijnt de zon het felst)
  • Draag losse kledij en een hoofddeksel (pet, hoed,…)
  • Gebruik een zonnecrème (UVA-UVB) factor 50
  • Kies een zonnecrème die je zowel tegen UV-A als UV-B stralen beschermt

Behandeling

  • Bedek de huid (handdoek of losse kledij)
  • Ga uit de zon (schaduw of binnen)
  • Koel de huid (natte doeken of een zachte douche)
  • Gebruik een vochtinbrengende lotion (aftersun)
  • Draag lichte, niet-schurende en niet knellende kledij
  • Drink regelmatig kleine slokjes water
  • Indien nodig kan je pijnstilling nemen (vb paracetamol)
  • bij een ernstige verbranding ga je naar de dokter

Blootstelling van de huid aan UVA en UVB stralen van de zon:

  • matige blootstelling : bruine verkleuring door het pigment in de huidcellen
  • hoge dosis : verbranden van de huid
  • langdurige blootstelling : veroudering van de huid en grotere kans op huidkanker

GOED OM TE WETEN

Regelmatig onder de zonnebank gaan maakt je huid niet beter bestand tegen de zon. Integendeel, een zonnebank verhoogt de kans op huidkanker

Een gebruinde huid kan ook verbranden. Het gebruik van een zonnecrème blijft steeds noodzakelijk

UV-stralen zijn niet alleen aanwezig als de zon schijnt. Ook tijdens de minder zonnige maanden is UV aanwezig. Daarom moet je je het hele jaar door beschermen.

Bruinen zonder zon verkleurt wel je huid, maar biedt geen zonbescherming. Ook caroteenpillen die een bruin tintje aan je huid geven, beschermen je niet. Bovendien kunnen ze schadelijk zijn voor de ogen en de lever.

De zon is ook gevaarlijk voor de ogen. Het bindvlies kan verbranden, waardoor je een oogontsteking kan krijgen. Door de zon kan ook je ooglens aangetast worden en dan kan zie je troebel. Een goede zonnebril met UV-werende glazen en met een EU-keurmerk is dus onmisbaar om je ogen te beschermen.

HOE GEBRUIK JE ZONNECREME

  • Aanbrengen minstens 30 minuten voor je in de zon gaat liggen
  • Gebruik voldoende crème en smeer alle onbedekte huid in
  • Denk ook aan je neus, oren en lippen
  • Smeer je elke 2 tot 3 uur opnieuw in
  • Waterbestendige zonnemelk dient ook herhaald te worden na zwemmen en afdrogen
  • Wanneer je zonnemelk en muggenmelk samen gebruikt moet je eerst de zonnemelk aanbrengen en nadien de muggemelk

Smeren tegen rimpels

Smeren tegen rimpels

In een vorig artikel had ik het over UV-stralen. Hetgeen we moeten onthouden is dat UVA stralen het hele jaar door aanwezig zijn en onze huid doen verouderen. UVB stralen zijn er vooral tijdens de zomermaanden, ze laten ons verbranden en zijn de voornaamste oorzaak van huidkanker. Beide zijn slecht voor ons en daarom moeten we ons ertegen beschermen. Waar moet je op letten wanneer je zonnebrandcrème koopt?

SPF

De beschermingsfactor of SPF geeft de mate van bescherming tegen UVB weer. Deze is dus zeer belangrijk tijdens de maanden waarin de zon het felste schijnt. Hoe hoger de UV-index, hoe hoger de SPF moet zijn. In de winter heb je genoeg aan een factor 15, tijdens de zomermaanden is een factor 50 toch wel een must. Mensen met aanleg tot huidkanker kunnen zelfs hoger gebruiken.

Breedspectrum

Let er op dat op de verpakking staat dat de zonnebrandcrème ook beschermt tegen UVA. Dat noemen we een breedspectrum zonnebrandcrème. En deze hebben we nodig gedurende het hele jaar. Een crème met SPF 15 die niet beschermt tegen UVA is nutteloos in de wintermaanden.

Minerale of chemische filter

De laatste jaren is de belangstelling voor actieve bestanddelen in cosmetica erg gegroeid. Er wordt steeds meer waarde gehecht aan de invloed en gevolgen van chemische stoffen die in de producten aanwezig zijn. Ook bij zonnebrandcrème is dit het geval. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen chemische en minerale zonnefilters.

Chemische zonnefilters trekken snel in in de huid en absorberen daar de UV-stralen. Maar het zijn zogenaamde hormoonverstoorders. Ze veroorzaken heel wat problemen in je hormoonhuishouding en je kan ze best mijden. Minerale filters laten een film achter op je huid die de zonnestralen reflecteert. Heel wat gezonder, alleen geeft dit soms een witte schijn. Minerale filters zijn ook beter voor het milieu, van chemische filters is aangetoond dat ze enorm schadelijk zijn voor koraalriffen.

Om goed te kunnen kiezen kijk je naar de ingrediënten. Volgende chemische stoffen zijn te mijden: oxybenzone, octyl methoxycinnamate, octocrylene en avobenzone. Dit zijn aan te raden minerale filters: titaniumoxide en zinkoxide.

Niet alle minerale zonnefilters laten een witte waas achter. Diegene die dit niet doen maken gebruik van nanotechnologie. Over nanodeeltjes is een hele discussie gaande. Daar kom ik later nog wel op terug. De conclusie is alvast dat de nadelen niet opwegen tegen de voordelen en dat minerale filters ten allen tijde worden aangeraden boven chemische filters om de huid te beschermen.

Hoe vaak smeren?

Om de twee uur opnieuw insmeren, dat is de boodschap. Maar wie doet dat? Waarschijnlijk slechts een handvol die-hards. De meesten onder ons hebben het geduld niet, of we denken er gewoon niet aan. Na een lange werkdag hebben weinig mensen zin om zich eerst in te smeren alvorens naar huis te vertrekken. Maar als je je huid mooi wil houden kan je hem toch best beschermen. Om je wat moeite te besparen kan je dan een spray gebruiken, zoals de Eucerin sun mist. Misschien minder doeltreffend dan een crème, maar iets is in ieder geval beter dan niets.

Wanneer je echt lang in de zon vertoeft door buitenwerk of op vakantie, dan kan je best toch regelmatig smeren met een goede breedspectrum zonnebrandcrème met SPF50 of hoger. Het is een beetje werk, en misschien niet zo leuk in het zand, maar je huid zal je dankbaar zijn.

In mei wordt huidkankerpreventie extra in de kijker gezet. Van 13 tot 17 mei loopt de preventieweek van Euromelanoma. In dit kader publiceren wij een reeks artikelen over de zon, de ontwikkeling van huidkanker en preventie.

UV-stralen en onze huid

UV-stralen en onze huid

In mei wordt huidkankerpreventie extra in de kijker gezet. Van 13 tot 17 mei loopt de preventieweek van Euromelanoma. In dit kader publiceren wij een reeks artikelen over de zon, de ontwikkeling van huidkanker en preventie.

De lente is in het land. De zon begint te schijnen. We halen onze tube zonnecrème terug boven. Maar in de winter en de herfst is het ook nodig om onze huid te beschermen. UVA-stralen zijn immers gedurende het hele jaar aanwezig en ze zijn al even schadelijk als de zomerse zonnestralen die ons doen verbranden. Ze worden niet voor niets het onzichtbaar gevaar genoemd.

UV(R)

De zon geeft straling af. Dit noemen we ultraviolet (UV) radiation of UVR. Ze wordt opgedeeld in drie groepen : UVA, UVB en UVC. De laatste zijn voor ons het gevaarlijkste, maar ze raken gelukkig niet door de ozonlaag waardoor we er geen last van hebben. De andere twee zijn een ander verhaal. Ze kunnen ons immers zeer veel schade berokkenen. Op verschillende vlakken.

UV-index

Tijdens de zomermaanden vermeldt het weerbericht de UV-index. Dit is een maatstaf voor de hoeveelheid UV van de zon die de aarde bereikt. De UV-intensiteit wordt bepaald door de stand van de zon, het seizoen en het moment van de dag. Door het samenspel van al deze factoren kan de zonkracht op een koele zonnige dag al even sterk zijn als op een warme dag.

De UV-index gaat van 0 tot 11+ en geeft het effect weer van zonnestralen op een onbeschermde huid. Hoe hoger de waarde, hoe groter het risico op huid- of oogproblemen. In Vlaanderen kan de UV-index in de zomer 7 of 8 bereiken, wat een onbeschermde huid in 10 à 15 minuten kan doen verbranden.

Bij de berekening van de UV-index wordt rekening gehouden met UVA en UVB. In de meeste tabellen wordt bij waarde  0 tot 2 geen enkele vorm van bescherming aangeraden. Toch kan je ook dan best een SPF15 van een breedspectrum zonnebrandcrème gebruiken, om huidveroudering te voorkomen.

UVA (A = aging of verouderen)

UVA-straling vormen zo’n 95% van de straling die de aarde bereikt. Ze hebben een lange golflengte van 320-420 nm. Ze zijn continu aanwezig en kunnen het hele jaar door onze huid beschadigen.

UVA-stralen dringen door tot in de dermis. Ze richten daar vooral schade aan in het bindweefsel en zijn zo mede verantwoordelijk voor vroegtijdige huidveroudering. Daarnaast veroorzaken ze mutaties in de onderste laag van de epidermis, waar huidkanker ontstaat. De gevolgen van UVA op onze huid zijn pas na langere tijd zichtbaar. Hierdoor werd er vroeger weinig aandacht aan besteed. De laatste jaren is de wetenschap echter tot het inzicht gekomen dat ze even schadelijk, of zelfs schadelijker zijn dan UVB.

  • 95% bereikt de aarde
  • Dringen door tot in de dermis
  • UVA is steeds aanwezig als er daglicht is
  • De werking wordt versterkt bij reflectie door water, zand en sneeuw
  • De stralen kunnen door glas, wolken en kleding dringen
  • Veroorzaken voornamelijk vroegtijdige huidveroudering
  • Spelen een rol bij ontstaan huidkanker

Dat UVA stralen vroegtijdige huidveroudering veroorzaken en dat ze ook door glas kunnen raken werd duidelijk in een studie die verscheen in The New England Journal of Medicine in 2012. De foto van de trucker die 28 jaar reed in volle zon, zonder bescherming, ging de wereld rond. Zijn gezicht, waarvan de ene helft er jaren ouder uitziet dan de andere helft lijkt wel een voor en na foto. Spijtig genoeg is het zijn werkelijk gezicht.

UVB (B=burning of verbranden)

We beginnen met een positieve noot. UVB stralen zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van vitamine D. Deze stof hebben we nodig voor sterke botten, een goed immuunsysteem, een positieve geestelijke gezondheid, … Maar om onze vitamine D op peil te brengen moeten we slechts een kwartiertje doorbrengen in matig zonlicht. Meer zonlicht betekent niet meer vitamine D.

UVB stralen hebben een kortere golflengte van 280-320 nm. Ze worden grotendeels geabsorbeerd door de ozonlaag,  slechts 1 tot 5 % bereiken de aarde. Ze zijn vooral tijdens de zonnige maanden aanwezig. Het is tegen deze stralen dat we ons insmeren met zonnebrandcrème. Het zijn die stralen die ons een rode kleur bezorgen als we ons niet goed beschermen.

  • 1 tot 5% bereikt de aarde
  • Dringt door tot in de epidermis
  • Vooral aanwezig tijdens lente- en zomermaanden tussen 10 en 16u en in warme klimaten
  • De werking wordt versterkt bij reflectie door water, zand en sneeuw en op grotere hoogtes
  • De stralen kunnen slechts in zeer beperkte mate door glas, wolken en kleding dringen
  • Veroorzaken zonnebrand
  • Veroorzaken huidkanker

Bruinen

Zowel UVA als UVB geven de huid een bruine kleur, maar ze doen dit op een verschillende manier. UVA stralen geven de eerste kleur. Door oxidatieve stress. De melanine in de huid oxideert onder invloed van de stralen en wordt donker. Onder invloed van UVA zal de huid nooit verbranden.

Blootstelling aan UVB veroorzaakt een toename in de productie van melanine, een organisch pigment dat de kleur van onze huid bepaalt en beïnvloedt. Hierdoor kleurt de huid. Te veel blootstelling aan UVB op korte tijd laat de huid verbranden. Ook het huidtype speelt hierbij een rol. Mensen met Fitzpatrick huidtype 1 en 2 (zeer lichte huidskleur) hebben meer kans op verbranden dan diegenen met type 6 (zeer donker).

UV en huidkanker

Ultraviolette stralen veroorzaken een mutatie in het DNA van de huidcellen. Deze mutaties kleuren de huid, maar veroorzaken eveneens huidveroudering en rimpels, pigmentletsels, ouderdomsvlekken en huidkanker. Zowel UVA als  UVB spelen een rol in de ontwikkeling van huidkankers zoals maligne melanoom, basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom.

De overheid en wetenschapsinstellingen waarschuwen ons al jaren over het gevaar van UVB voor onze huid. Het is wetenschappelijk aangetoond dat een voorgeschiedenis van veelvuldig verbranden de kans op huidkanker aanzienlijk verhoogt. Aan de schadelijke effecten van UVA straling wordt pas de laatste jaren aandacht meer besteedt. UVA stralen beschadigen de keratinocyten in de basale laag, de onderste laag van de epidermis, waar de meeste huidkankers ontstaan.

lees ook : Antioxidanten en vrije radicalen

Conclusie

 

We moeten steeds opletten voor de gevolgen van de zon op onze huid. UVA stralen zijn het hele jaar door schadelijk. Ze veroorzaken rimpels en huidkanker. Tijdens de zomermaanden wordt de kans op de ontwikkeling van huidkanker verhoogd doordat er UVB stralen bijkomen. Het beste wat je kan doen is altijd een breedspectrum zonbescherming gebruiken. Tijdens de donkere maanden heb je genoeg aan een factor 15 tot 30. In de lente en zomer kan je best opteren voor een factor 50. Mensen die veel last hebben van pigment of huidproblemen doen er goed aan steeds een zeer hoge factor te gebruiken. Vermijd langdurig zonnebaden en zonnebanken. Deze laatste sturen 3 keer zo veel UVA stralen op ons af dan de zon en zijn dus nog gevaarlijker!

 

Volgende keer meer over SPF en de juiste zonbescherming